Naar alle leermiddelen

AK - 4.1 t_m 4.3

De wereld duurzaam

Onze productie is gebaseerd op natuurlijke hulpbronnen, afkomstig uit de natuur. Sommige van deze hulpbronnen zijn eindig en raken op. Rijke landen hebben een grotere ecologische voetafdruk, dat betekent dat ze meer ruimte nodig hebben om te leven. De grootte van iemands ecologische voetafdruk wordt bepaald door zijn of haar levensstijl. Wereldwijd consumeren we zoveel natuurlijke hulpbronnen dat we de draagkracht van de aarde overstijgen: het vermogen van de aarde om alle mensen te onderhouden en huisvesten. Dit probleem wordt verergerd door de bevolkingsprognose, waaruit blijkt dat de wereldbevolking blijft groeien. Bovendien worden arme landen rijker door economische groei. Om dit probleem aan te pakken, moeten we op een duurzame manier met de aarde omgaan.

De voedselproductie

De hoeveelheid ruimte die nodig is om jouw voedsel te produceren, wordt de voedselafdruk genoemd. Om aan de groeiende vraag naar voedsel te voldoen, wordt schaalvergroting toegepast, waarbij de opbrengsten per dier of per hectare worden gemaximaliseerd door middel van intensivering. Dit gebeurt door gebruik te maken van slimme machines en dure stallen. Hierdoor worden boerenbedrijven kennisintensief en kapitaalintensief. Er is dus veel kennis en geld nodig. Intensivering kan wel leiden tot een afname van de biodiversiteit: het aantal verschillende soorten dieren en planten. Het is daarom belangrijk om duurzaam voedsel te produceren zonder het opraken van natuurlijke hulpbronnen (milieu-uitputting). Dit kan bijvoorbeeld door minder voedsel weg te gooien, ruimte te besparen door voedselfabrieken te bouwen, biologische landbouw te gebruiken (zonder kunstmest of chemische middelen), of door genetische modificatie toe te passen (waarbij organismen genetisch worden veranderd door mensen).

Productieketens

De productieketen van veel producten strekt zich wereldwijd uit en bestaat uit verschillende schakels. Dit zorgt voor uitputting van grondstoffen en energie, en ook milieuvervuiling. Onze afvalverwerking veroorzaakt bodemverontreiniging en luchtvervuiling door verbranding van restafval. Om deze problemen aan te pakken, is recycling een goede optie. Er zijn twee aspecten van ons consumptiepatroon die niet duurzaam zijn: het transport van goederen en hun beperkte levensduur. Cradle-to-cradle productie is een oplossing waarbij alle onderdelen van een product na gebruik dienen als grondstof voor een nieuw product. Het diagram hiernaast illustreert hoe de productieketen verandert wanneer cradle-to-cradle wordt toegepast.