DU - Instaptoets

Tegenwoordige tijd (präzens)

Regelmatige werkwoorden vervoeg je in de tegenwoordige tijd door een uitgang achter de stam te zetten:

	machen	heißen	reden	atmen
ich	mache	heiße	rede	atme
du	machst	heißt	redest	atmest
er / sie / es	macht	heißt	redet	atmet
wir	machen	heißen	reden	atmen
ihr	macht	heißt	redet	atmet
sie / Sie	machen	heißen	reden	atmen

Als de stam eindigd op een sisklank, is de uitgang bij du alleen -t.

Als de stem eindigd op -d, -t, -m of -n, dan krijgen de du, er, sie, es en ihr vormen een extra -e-.

Onregelmatige werkwoorden

	zijn	hebben	zullen / worden	kunnen	mogen
	sein	haben	werden	können	dürfen
ich	bin	habe	werde	kann	darf
du	bist	hast	wirst	kannst	darfst
er/sie/es	ist	hat	wird	kann	darf
wir	sind	haben	werden	können	dürfen
ihr	seid	habt	werdet	könnt	dürft
sie/Sie	sind	haben	werden	können	dürfen

	moeten (kan niet anders)	weten	moeten (wil van een ander)	willen	leuk vinden / lusten	willen (wens)
	müssen	wissen	sollen	wollen	mögen	möchten
ich	muss	weiß	soll	will	mag	möchte
du	musst	weißt	sollst	willst	magst	möchtest
er/sie/es	muss	weiß	soll	will	mag	möchte
wir	müssen	wissen	sollen	wollen	mögen	möchten
ihr	müsst	wisst	sollt	wollt	mögt	möchtet
sie/Sie	müssen	wissen	sollen	wollen	mögen	möchten

Voltooid deelwoord (partizip)

Het voltooid deelwoord wordt gevormd door ge + stam + t.

Als het werkwoord eindigd op -ieren is het voltooid deelwoord stam + t.

Als het werkworod begind op -be of -ve is het voltooid deelwoord stam + t.

Hören → gehört, fotografieren → fotografiert en besuchen → besucht.

Geslacht zelfstandige naamwoorden (substantiv)

Er zijn een aantal basisregels voor het bepalen van een geslacht van een woord:

Mannelijk (der)	Vrouwelijk (die)	Onzijdig (das)
Mannelijke personen, dieren en beroepen: der Vater, der Stier, der Lehrer	Vrouwelijke personen, dieren en beroepen: die Mutter, die Kuh, die Lehrerin	Woorden op -lein en -chen: das Büchlein, das Mädchen
Dagen, maanden, dagdelen, seizoenen en richtingen: der Montag, der Juni, der Abend, der Sommer, der Norden	Veel woorden op -e, -ei, -heit, -keit, -ung -schaft, -ik, -ion, -tät, -schrift, -sicht: die Polizei, die Nation	Veel het-woorden in het Nederlands: das Pferd, das Spiel
Veel stammen van werkwoorden: der Beginn (van beginnen)	De getallen: die Zwei, die Drei

Meervoud van zelfstandige naamwoorden

Er zijn een aantal basisregels voor het bepalen van het meervoud van een woord:

Mannelijke woorden	umlaut + e
Vrouwelijke woorden	+ (e)n
Onzijdige woorden	+e
Woorden op -el, -en, -er	Onveranderd
Woorden op -a, -i, -o, -y	+s

Bezittelijk voornaamwoord (possessivpronomen)

mijn	mein-
jouw	dein-
zijn	sein-
haar	ihr-
onze	unser-
jullie	euer/eure
hun	ihr-
uw	Ihr-

Deze woorden krijgen een -e bij een vrouwelijk of meervoudswoord. Euer veranderdt in eure bij vrouwlijke of meervoudswoorden.

Persoonlijke voornaamwoorden (personalpronomen) en naamvallen (kasus)

	1e	3e	4e
ik	ich	mir	mich
jij	du	dir	dich
hij	er	ihm	ihn
zij	sie	ihr	sie
het	es	ihm	es
wij	wir	uns	uns
jullie	ihr	euch	euch
zij	sie	ihnen	sie
u	Sie	ihnen	Sie
wie	wer	wem	wen

De 1e naamval is het onderwerp: Ich habe eine Katze.

De 3e naamval is het meewerkend voorwerp: Petra gibt mir einen Brief. Deze geeft aan aan wie of voor wie het onderwerp iets doet. Je gebruikt de 3e naamval ook na de voorzetsels aus (uit), bei (bij), mit (met), nach (na, naar), seit (sinds), von (van, door), zu (naar een persoon), außer (behalve) en gegenuber (tegenover).

De 4e naamval is het lijdend voorwerp: Der Arzt operiert mich. Deze geeft aan wie of wat de actie van het onderwerp “ondergaat”. Je gebruikt de 4e naamval ook na de voorzetsels durch (door), für (voor), ohne (zonder), um (om), bis (tot), gegen (tegen) en entlang (hoelang).