aan de knoppen draaien |
voor verandering zorgen |
aandelen |
eigendomsbewijzen van een deel van een bedrijf |
absurdisme |
zinloosheid |
activa |
bezittingen van een bedrijf |
ad hoc |
voor deze zaak / voor dit doel |
ad rem |
gepast / ter zake / toepasselijk |
adagium |
kernachtige spreuk / korte slogan |
adequaat |
passend |
afgewend |
voorkomen / niet verder laten gaan / stoppen |
afhankelijke variabele |
gevolg / effect dat je onderzoekt |
aflossingen |
terugbetalingen van een lening of een schuld |
agitatie |
opwinding |
aha-erlebnis |
plotseling tot een inzicht komen |
al naar gelang |
afhankelijk van |
alter ego |
andere kant van jezelf / tweede persoonlijkheid |
alternatief |
vervanging / andere mogelijkheid |
analyse |
onderzoek door ontledingen |
anarchistisch |
geen macht accepterend |
animo |
enthousiasme / verlangen |
anoniem |
zonder (je) naam te noemen / onbekend |
antidepressiva |
middelen die neerslachtigheid onderdrukken of voorkomen / middelen tegen depressieve gevoelens |
aselecte |
willekeurige |
attitude |
houding |
autodidact |
alles zelf leren (zonder opleiding) |
begrotingsbeleid |
beleid waarmee de ontwikkeling van de economie wordt beïnvloed (met ontvangsten en uitgaven) |
begrotingstekort |
de mate waarin de inkomsten van de staat minder zijn dan de uitgaven |
belastinginkomsten |
inkomsten uit belastingen |
beleggen |
geld investeren (voor een positief rendement) |
bestand zijn tegen |
een dreiging kunnen verwerken / je goed kunnen verdedigen of beschermen tegen |
beul |
uitvoerder van een straf |
biodiversiteit |
soortenrijkdom / verscheidenheid aan organismen |
bizar |
merkwaardig |
bonte |
gekleurde |
brachten aan het licht |
maakten duidelijk |
bruto binnenlands product |
totale omvang van een economie / totaal aan geproduceerde goederen en diensten |
carpe diem |
pluk de dag |
casu quo (c.q.) |
in dat geval |
catch-22 |
een onmogelijke of onoplosbare situatie / vicieuze cirkel |
centrale overheid |
landelijk bestuur |
collectief |
gemeenschappelijke / wat geldt voor een grote groep |
communis opinio |
algemene mening / opvatting van de gemiddelde burger |
conditie |
voorwaarde |
conditio sine qua non |
noodzakelijke voorwaarde |
connectie |
verbinding |
consensus |
overeenstemming |
consulteren |
om raad vragen |
contradictio in terminis |
term of uitspraak die een innerlijke tegenspraak bevat / term met een innerlijke tegenspraak (vb: een vierkante cirkel) |
corpus delicti |
voorwerp waarmee een misdrijf is gepleegd |
crescendo |
toenemend / stijgend |
criterium |
richtlijn / maatstaf |
cum laude |
met lof |
cum suis (c.s.) |
met de zijnen / met zijn lotgenoten |
dansen naar de pijpen van |
steeds slaafs doen wat iemand van je verlangt |
data |
gegevens |
de economie kromp |
de economie ging achteruit / de economie groeide negatief |
de overhand hebben |
in de meerderheid zijn / het krachtigst zijn |
democratisering |
proces waarbij het volk inspraak krijgt en meebeslist |
deo volente (d.v.) |
zo de Heere wil |
deposito |
geld dat tegen een vaste rente door een bank wordt bewaard |
destructief |
ondermijnend / kapotmakend |
diagnose |
de vaststelling van een ziekte |
dientengevolge |
daardoor |
dilemma’s |
problemen / lastige keuzes (vaak tussen twee slechte opties) |
discipline |
tak van wetenschap |
divide et impera |
verdeel en heers |
doorgronden |
helemaal begrijpen / doorzien |
drastische |
ingrijpende / rigoureuze |
drijfveren |
motieven / redenen waarom je iets doet |
duurzaamheid |
met zo min mogelijk impact op klimaat en milieu |
economen |
deskundige op het gebied van de economie |
een addertje onder het gras |
verraderlijk element |
elite |
bevoorrechte klasse |
empirisch |
door waarneming en ervaring verkregen |
errare humanum est |
vergissen is menselijk |
essentie |
wezen / hoofdzaak |
eurolanden |
landen die de euro als munt hebben |
evenwel |
maar |
ex aequo |
op gelijke hoogte |
exclusief |
bijzonder / speciaal bedoeld |
exemplarisch |
als voorbeeld / bij wijze van voorbeeld |
experimenteel |
proefondervindelijk |
expliciet |
uitdrukkelijk / nadrukkelijk |
expressief |
veelzeggend / met een sterke uitdrukking |
extramurale zorg |
zorg buiten ziekenhuizen en verpleeghuizen |
facetten |
aspecten / (verschillende) kanten van iets |
feministisch |
strijdend voor vrouwenrechten |
fictieve |
niet echt bestaande |
financieringstekort |
alles wat de staat meer uitgeeft dan dat ze ontvangt en waardoor dus de staatsschuld toeneemt |
flirten |
proberen te versieren |
focus |
datgene waar je je op concentreert / brandpunt |
fractie |
heel klein deel |
frequentie |
aantal per tijdseenheid |
gaat gepaard met |
gaat samen met |
gedegen |
grondig / doortimmerd / deugdelijk |
generaliseerden |
veralgemeniseren |
geschifte |
idiote / gekke |
groene energie |
energie afkomstig uit natuurlijke bronnen |
het heilzame effect |
de positieve invloed |
het mediane niveau |
het middelste getal van een reeks |
huiveringwekkend |
beangstigend |
humaan |
menselijk |
hypothese |
vooronderstelling die wordt onderzocht |
ietwat |
een beetje |
imago |
beeld dat mensen van iets of iemand hebben |
impasse |
situatie zonder oplossingen |
impulsief |
zonder erover na te denken |
in vino veritas |
wie dronken is, laat zijn ware aard zien |
individuele |
losse / op zichzelf staande |
inflatie |
algemene stijging van prijzen / geld wordt minder waard |
innovatie |
vernieuwing |
intensiteit |
sterkte |
intentie |
plan / bedoeling |
intercontinentale |
tussen verschillende continenten / tussen verschillende werelddelen |
intuïtieve |
op gevoel (intuïtie) gebaseerde / niet-rationele / gevoelsmatige |
junkstatus |
zeer lage financiële status |
kapitaalmarkt |
deel van de vermogensmarkt waar leningen met een lange looptijd verhandeld worden |
krediet |
lening |
kredietbeoordelaars |
bedrijven die kredietwaardigheid beoordelen |
kredietstatus |
mate waarin iets of iemand kan voldoen aan financiële verplichtingen |
kwantitatief |
waarbij hoeveelheden van belang zijn / cijfermatig |
legitiem |
wettig / rechtmatig |
leken |
ondeskundigen |
loyaal |
trouw |
marktwaarde |
prijs van een product (onder normale economische omstandigheden) |
medium |
middel (om informatie te verspreiden) |
megalomaan |
wat getuigt van grootheidswaanzin |
memento mori |
gedenk te sterven / onthoud dat je sterfelijk bent |
mens sana in corpore sano |
een gezonde geest in een gezond lichaam |
mentaal |
geestelijk |
microkrediet |
financiering op kleine schaal |
missie |
opdracht |
modus operandi |
werkwijze |
mondiale |
wereldwijde |
monogamie |
samenleven met 1 vaste partner |
morituri te salutant |
zij die gaan sterven, groeten u |
muntunie |
landen met een gemeentschappelijke valuta |
mutatis mutandis |
met de veranderingen die nodig zijn bij een andere toepassing |
naar je hand zetten |
het zo regelen dat iets gebeurt zoals jij wilt |
negeren |
geen aandacht schenken aan |
nil volentibus arduum |
niets te moeilijk voor hen die willen |
nomen est omen |
de naam is een voorteken |
nominaal cijfer |
BBP zonder correctie voor inflatie |
nota bene (nb) |
let goed op / vestig hier je aandacht op |
nulhypothese |
vooronderstelling die ervan uitgaat dat er geen effect is |
nulniveau |
niveau aangegeven op een bepaald moment in de tijd |
obligaties |
verhandelbare schuldbewijzen voor een lening |
onafhankelijke variabele |
oorzaak / situatie die men zelf verandert |
onderdanen |
inwoners van een staat |
ongenoegen |
ontevredenheid |
onmiskenbaar |
zeer duidelijk / niet te missen |
onontwarbare |
onverbrekelijk / niet uit elkaar te halen / sterk verknoopt |
ontsporen |
uit de hand lopen |
ophanden zijn |
binnenkort gebeuren / spoedig plaatsvinden |
opmaat |
eerste aanzet / aanloop |
ora et labora |
bid en werk |
oratie |
redevoering / toespraak / eerste openbare college van een hoogleraar |
ornithologen |
vogeldeskundigen |
overheidsinkomsten |
inkomsten van de rijksoverheid |
parallellen |
overeenkomsten |
patronen |
regelmatigheden |
patstelling |
situatie waaruit geen uitweg mogelijk lijkt |
pecunia non olet |
geld stinkt niet |
pensioenfonds |
fonds waaruit pensioenen betaald worden |
persona non grata |
ongewenst persoon |
placebo |
fopmiddel / imitatiepil |
populatie |
groep met gemeenschappelijke kenmerken |
postscriptum (p.s.) |
naschrift / toevoeging in een brief of mail aan het einde |
postuleren |
een aanname opstellen |
potentie |
mogelijkheid |
potentiële |
mogelijke / in aanmerking komende |
primus inter pares |
de eerste onder zijns gelijken |
pro deo |
voor niets / zonder financiële vergoeding |
protagonist |
hoofdpersoon |
prototype |
eerste exemplaar van een nieuw product |
proviand |
voedsel |
provoceren |
uitdagen |
pseudo- |
nep- / vals / misleidend |
pseudoniemen |
schuilnamen |
quo vadis? |
waarheen gaat gij? |
reduceren |
verminderen / terugdringen |
relatief |
betrekkelijk |
remedie |
middel / medicijn |
rente |
vergoeding voor het tijdelijk uitlenen van geld |
rentelasten |
rentepercentage dat betaald moet worden over het geleende bedrag |
repressie |
onderdrukking |
rivalen |
concurrenten |
saboteren |
verstoren / dwarsbomen / met opzet laten mislukken |
sceptisch |
kritisch / aan alles twijfelend |
schatkist |
geldmiddelen van een land |
schuldhoudbaarheid |
beoordeling van de hoogte van de schuld en de mogelijkheden tot het aflossen van die schuld |
schuldquote |
overheidsschuld als percentage van het bbp |
si vis pacem, para bellum |
wie de vrede liefheeft, wapene zich ten oorlog |
significant |
niet aan toeval toe te schrijven / veelbetekenend |
simultaan |
tegelijkertijd / gelijktijdig |
sociale onderneming |
een onderneming met een maatschappelijke missie |
speculaties |
gissingen / (nog) onbewezen beweringen |
staatsfinanciën |
inkomsten en uitgaven van de rijksoverheid |
staatsschuld |
schuld van de overheid doordat ze meer geld uitgaf dan ze ontving |
stakeholders |
een persoon die belang heeft ten opzichte van een organisatie |
stante pede |
meteen / op staande voet |
status quo |
toestand waarin zich iets bevindt / bestaande toestand |
steekproef |
greep uit een verzameling individuen of exemplaren |
steunaankopen |
(buitenlandse) valuta die zijn aangekocht om koersdaling tegen te gaan |
sub rosa |
vertrouwelijk / in vertrouwen |
symbiose |
samenleven van twee verschillende soorten |
tabula rasa |
onbeschreven blad / schone lei |
telescoop |
instrument waarmee je heel ver in het heelal kunt kijken |
terra incognita |
onbekend land / zaak waarvan men niets weet |
therapie |
geneeswijze / manier om psychische en fysieke aandoeningen te genezen |
uiteraard |
natuurlijk / vanzelfsprekend |
uniek |
enig in zijn soort |
uniformiteit |
eenvormigheid |
vanitas vanitatum, omnia vanitas |
ijdelheid der ijdelheden, alles is ijdelheid |
veerkrachtig |
elastisch |
veni, vidi, vici |
ik kwam, zag en overwon |
vergaloppeert je |
struikelt door te snel te gaan |
vergaren |
verzamelen |
verhullen |
verbergen |
verordening |
bindende overheidsmaatregel |
verzoekingen |
verleidingen |
vicieuze cirkel |
niet te doorbreken kringloop |
vitaal |
fit en krachtig |
voorschrift |
regel / bepaling |
wetmatigheden |
iets dat klopt met de wetten van de wetenschap |
zich kantte tegen |
verzette zich tegen / protesteerde tegen |
zint (zinnen) |
bevalt (bevallen) |